‘Macht, geld en seks, dat zijn de aspecten die binnen sektes vaak een grote rol spelen’, zegt Peter Hanneman. Hanneman was jarenlang psychiater bij de crisisdienst waar de meest uiteenlopende types langskwamen. ‘Ik heb diverse keren meegemaakt dat er mensen helemaal over de toeren waren, volledig van slag. Dat vond ik sneu’, vertelt Hannema., ‘En zodoende heb ik me meer in de ‘sektewereld’ verdiept.’
|
Wat is een sekte?
Maar wat sekten nou precies zijn en welke groeperingen behoren tot sekten is volgens Hanneman moeilijk te zeggen. ‘Dat maakt dit onderwerp ook zo ingewikkeld, ‘maar als er binnen een groepering misstanden plaatsvinden, komen sekten vaak in beeld.’ Volgens Hanneman vertonen de groeperingen vaak seksueel overschrijdend gedrag. ‘Ik kan me nog goed herinneren dat de leider van een sekte in een Excel sheet bijhield wanneer de vrouwelijke leden ovuleerden. Ja, seks en erotiek zijn belangrijke issues binnen een sekte.’ Sekten hebben een sterke leider die zegt wat je wel en niet moet doen. ‘En terwijl de leiders alleen maar rijker en machtiger worden, verliezen de leden steeds meer materieel en werkelijkheid.’ |
‘En terwijl de leiders alleen maar rijker en machtiger worden, verliezen de leden steeds meer materieel en werkelijkheid.’
|
Zoekende
‘Sektes proberen altijd stand te houden. Ze proberen altijd samen sterk te staan’, vertelt Hanneman. ‘Dit doen ze door zieltjes te winnen. Jij en ik, iedereen zou lid kunnen worden van een sektarische groepering.’ Maar volgens Hanneman zijn de meeste mensen die lid worden zoekende. Ze voelen zich in hun eigen wereld niet meer op hun plaats en zoeken een alternatief. ‘Dan worden ze gegrepen door de verkondiging van het ware geloof, een soort geloof dat ze thuis nog nooit eerder gehoord hebben.’ Geïsoleerd ‘Maar zodra ze een tijdje in de sekte zitten wordt duidelijk dat het soms een enorm eenzaam bestaan is’, zegt Hanneman. ‘Sektes zijn erg vijandig tegenover de omgeving. Ze richten zich tegen de maatschappij en als lid neem je een volledig geïsoleerde positie in. Niet jij bent belangrijk, maar de groep samen.’ Volgens Hanneman mis je de wereld, en bovenal mis je je familie. ‘Want de sekte is je familie, dat zijn nu je verwanten. Je echte familie mag voor jou niet meer bestaan.’ |
‘Je komt thuis in een wereld die je helemaal niet kent. Een onbekende wereld waarin je de draad weer moet oppakken. Dan voel je je best wel een loser.’
|
Schaamte
‘Je afzonderen van de wereld en deel uit gaan maken van een sekte is moeilijk, maar er uit stappen ook’, vertelt Hanneman. ‘Wat ex-leden vooral voelen is schaamte. Schaamte omdat ze zich zo hebben laten meeslepen, schaamte dat ze zich zo hebben kunnen vergissen in zichzelf en schaamte om ‘de wereld’ weer onder ogen te komen.’ Volgens Hanneman is schaamte één van de grootste en moeilijkste dingen die er zijn. ‘Maar toch moet je je pas terugvinden in de maatschappij. Je moet weer grond onder je voeten krijgen. Dat lukt niet iedereen. Sommige vallen, door schaamte, terug in de sekte. Anderen dealen ermee.’ Onbekende wereld ‘Het verlaten van een sekte is te vergelijken met mensen die in een oorlogsgebied hebben gezeten en weer thuis komen’, vertelt Hanneman. ‘Je komt thuis in een wereld die je helemaal niet kent. Een onbekende wereld waarin je de draad weer moet oppakken. Dat is zeker niet makkelijk en je voelt je best wel een loser.’ Maar volgens Hanneman hebben ex-sekteleden op een bepaald moment in hun leven toch de behoefte gehad om bij zo’n groepering te gaan. Je moet hen dan ook niet te snel beoordelen. ‘Dan maak je de schaamte alleen maar groter.’ |
Versluierde keuzes
‘Sommige ex-sekteleden zijn er ingeluisd, sommige hebben bewust de keuze gemaakt’, vertelt Hanneman. ‘Keuzes lijken zo helder. Net zoals de keuze tussen een kop thee en een kop koffie. Maar keuzes zijn versluierd en je kan soms niet meer kiezen. Een keuze maken is niet een absolute, verstandelijke en cognitieve bezigheid. Net zomin de keuze om deel uit te maken van een sekte of afscheid te nemen van het isolement.’ |
|
Ook interessant: