‘Het was niet moeilijk om eruit te stappen. Eigenlijk was het belachelijk makkelijk’,vertelt Joop van den Berghe. Zo’n 30 jaar was hij lid van een Jehovah's genootschap, maar toch besloot hij eruit te stappen. Hij schreef geen brief, hij kwam gewoon niet meer opdagen. ‘Ik had verwacht dat de ouderlingen uit de gemeente mij zouden bezoeken om mij als geestelijk zwakke broeder wat op te peppen. Dat gebeurde niet.’
Als 15-jarige jongen kwam Joop in aanraking met het genootschap. ‘Wat mij in hen aantrok was de vriendelijke sfeer en het feit dat ze leerden dat het hellevuur niet bestond.’ Als Gereformeerde jongen had hij altijd geleerd dat de straf van God eeuwige pijniging in de hel zou zijn. ‘Dat kon een God van liefde toch onmogelijk doen?!’, dacht hij altijd. |
Pionieren
‘In het begin was ik buitengewoon enthousiast. Ik had de groep ontdekt van wie de Bijbeluitleg het dichtst bij de Bijbel stond. Een mooie bijkomstigheid was de grote vriendenkring’, vertelt Joop. Na verloop van tijd ging hij zelfs‘pionieren’. Dat is parttime werken en de rest van de tijd het geloof verkondigen langs de deuren. ‘Er werd geen psychologische- of andere drang op mij uitgeoefend, ik wilde het graag en zag het als een zinvolle invullen van mijn leven.’ |
'Ik heb het langzaamaan uit laten doven door niet meer naar bijeenkomsten te gaan.'
|
Nieuw Licht
Toch groeide met de jaren de twijfel in Joop, hij was opeens niet meer zo zeker van dit ‘geweldige’ geloof. ‘De eerste twijfels kwamen in de jaren ’60 van de vorige eeuw. Een belangrijke leerstelling van de Jehovah’s Getuigen werd op een congres in Doetinchem zomaar veranderd, zonder enige onderbouwing. Ze noemen zoiets ‘Nieuw Licht’. Dit vond ik nogal goedkoop’, vertelt Joop. Uiteindelijk kwam hij tot het inzicht dat hun manier van Bijbeluitleg toch niet de juiste was voor hem, en dat deze gelijk was aan die van de katholieke kerk. Jehovah’s Getuigen hebben het ‘Gezalfde Overblijfsel’ in Brooklyn, wat volgens Joop gelijk is aan de Paus in Rome. Zij bepalen de wetten en regels, en hoeven deze aan niemand te verantwoorden. |
'Mijn gevoel
was dubbel.' |
Langzaamaan uitgedoofd
‘Ik heb het langzaamaan uit laten doven door niet meer naar bijeenkomsten te gaan’, legt Joop uit. Hij besloot niet van de ene op de andere dag te stoppen, maar het ‘Pauselijke inzicht’ was voor hem wel de doorslag. Ook is hij alleen uitgestapt. ‘Mijn kinderen waren bijna volwassen, hen had ik al niet meer gestimuleerd verder te gaan op het ‘getuigenpad’. En mijn vrouw had inmiddels een nieuwe levenspartner gevonden.' |
Dubbel
‘Mijn gevoel was ‘dubbel’. Ik was blij de beslissing te hebben genomen mij vrij te maken van wat ik noem de ‘Collectieve Paus’ in Brooklyn. Maar vond het jammer dat ik afscheid moest nemen van mijn vrienden binnen het genootschap’,legt Joop uit. Volgens hem beschouwen Jehovah’s Getuigen iemand die stopt als iemand die iets moois weggooit. ‘Een hond die tot zijn eigen braaksel terugkeert noemen ze het ook wel.’ Tegen het spreekwoordelijke ‘braaksel’ heeft Joop zich nooit geweerd. In tegenstelling tot veel Jehovah’s Getuigen vond hij het belangrijk om onderdeel te vormen van de maatschappij. ‘Het feit dat de Jehovah’s Getuigen geloven dat God’s Koninkrijk alle problemen oplost, ontlast je niet van de verantwoordelijkheid daadwerkelijk hulp te verlenen waar nodig.’ Verantwoordelijkheid Maatschappelijke verantwoordelijkheid is iets wat Joop altijd voelde. Ondanks dat hij geen verjaardagen mocht vieren als Jehovah’s Getuige, vierde hij het altijd wel in zijn rol als leraar. ‘Mijn leerlingen vonden het immers leuk dat hun mentor jarig was. Met mijn kinderen maakte ik het ook gezellig met verjaardagen wel op kleinschalige basis.’ Inmiddels is Joop al met pensioen, maar nog steeds voelt hij die maatschappelijke verantwoordelijkheid. Hij is inmiddels lid geworden van een politieke partij, de SP. ‘De eerste keer dat ik stemde voelde vreemd, hoewel ik het rationeel goed kon verklaren. Maar dit voelde toch wel als een daadwerkelijke stap in het-niet-meer-getuige-zijn.’ |
Ook interessant: